BÜYÜDÜK MÜ KÜÇÜLDÜK MÜ, İŞTE ASIL SORU BUDUR

Değerli okurlarım,

Yeni kurulan Trabzon Ekspres İnternet Gazetesindeki ilk yazımda bir şiir yazmayı tercih ederdim ama olmadı.

TÜİK yaptığı açıklamada yılın ilk çeyreğinde %7 kadar büyüdüğümüzü yayımlamış, keşke gerçekten öyle olsaydı.

Önce büyümek nedir, nasıl olmalıdır ona bir göz atalım.

Bir ülkenin ürettiği ne varsa; hizmet sektöründen başlayarak üretilen tavuk yumurtasına kadar elde edilen ürünlerin hepsi, enflasyon kaybı düşüldükten sonra geriye kalanın eldeki tutarı brüt üretim olarak değer bulur.

Bir yıl önce 100 yumurta üreten bir ülke, bir yıl sonra 107 yumurta ürettiyse, üretimde %7 kadar reel büyüme vardır. Bir yıl önce tanesini 1 liradan satarak elde edilen gelir 100 lira iken, bir yıl sonra ürettiği 107 yumurtadan yine tanesini 1 liradan satarak 107 lira alıyorsa, %7 büyüme gerçekleşmiştir.

Amma ki ülke; 100 yumurtayı 107 yumurta yapamadan tanesini 107 kuruştan satarak 107 TL elde etmiş ise, reel büyüme sıfır olup aradaki fark fiyat artışıyla gerçekleşmiştir ve bunun da adı reel büyüme değil, nominal büyümedir.

Bitmedi!

Nominal değerler ciro artışıyla elde edilen ölçülerdir. Ciro artışı ise alım gücünün yok olmasının işareti olup paranın değer kaybının asıl ölçeğidir. Reel büyümeyi bulmak için enflasyon katkısını düşmek zorundayız ki asıl büyümeyi de bulalım.

Eğer ki %7 büyümeye karşı ülkede enflasyon verileri %5 ise, büyüme %2 olarak gerçekleşmiştir. Amma ki enflasyon %12 gibi rakamlara varmış ise, ülke %7 büyümemiş olup, %5 küçülmüştür.

Bitmedi, dahası var!

Dünya pazarlarının para birimi olan Dolara karşı Türk Lirası yüksek oranda değer kaybetmiştir. Ülkemiz yüksek oranda borç içindedir ve bu borcun karşılığında pahalı faiz ödemekteyiz. 2 yıl önce ödediğimiz 100 TL faiz şimdilerde 400 TL olmuştur.

Demek ki büyümüşüz ama Maliye Bakanının veya TÜİK verilerinin anlattığı gibi değil. Borcumuz büyümüş, işsizlik büyümüş, yoksulluğumuz büyümüş, paramızın değer kaybı büyümüş.

Şimdi böyle, reel olmayan verilerle “büyüdük” diye ortaya çıkmak toplumla dalga geçmek ile eşdeğerdir.

Kalın sağlıcakla…