Abdullah Şanlı
Trabzon’un ilk Türk Eczanesi ve Saruhanlar!
Trabzon’da 1900’lü yılların başında 7 eczane varmış. Bu eczanelerden 6’sı gayrimüslimlerin, biri de Müslümanlarınmış…
1908’de Müslümanların açtığı Şifa Eczanesi’nin sahibi Ömer Dursun Efendi imiş. Şehrin ünlü cerrahlarından Ahmet Hamdi Efendi de bu eczanede sünnet yapıyormuş.
Hasan Kurt’un, ‘Bir Zamanlar Trabzon 1-2’ adlı eserinde ilk eczane hakkında şu bilgiler yer alıyor.
“1908’de Meşrutiyet’in ilanı ile birlikte Ortahisar’da eski vilayet binası çevresinde ilk Türk eczanesi olan Eczane-i Osmaniye ve Şifa Eczanesi açılmış. Eczane-i Osmaniye’de Tıbbıye-i Şahane’den mezun Şahap Efendi ve Süleyman Beyler hasta muayene ediyormuş. Eczanenin arka tarafındaki küçük odada muayene edilen hastalara, orada ilaç hazırlanıyormuş… Ortahisar’daki diğer eczane ise Şifa Eczanesi idi. Üçüncü Müslüman eczanesi ise Turan Eczanesi idi. Rus işgali sonrası açılmış.
Şifa Eczanesi’nin sahibi Hacı Zühtü Bey’in adı kayıtlarda 1927 yılında Hacı Zühtü Salim olarak geçiyor. Hacı Zühtü Salim Bey’in torunu, Trabzon’daki Küt Küt ameliyat ipliği fabrikasını kuran, eski Şifa Eczanesi’nin eski sahibi Salim Saruhan. Salim Saruhan’ın babası Kamil Saruhan… Oğluna da babasının adını verdi.
Türkiye’de ameliyat ipliği üreten ilk fabrikalardan biri olan Trabzon’daki fabrikanın patronu Kamil Saruhan… Fabrikada üretilen ameliyat ipliği dünyanın hemen ülkesine ihraç ediliyor. Bu fabrika ayrıca özel sektörün Trabzon’da kurduğu ve faaliyetini hala sürdürdüğü tek fabrikadır… Kamil Saruhan, İstanbul’da ikamet etmesine rağmen fabrikasını Trabzon’dan batı bölgesine taşımayan işadamlarından biridir.
Saruhan Ailesi, Cumhuriyet öncesi ve sonrası Trabzon’un ve bölgenin en önemli ailelerinden biridir. Osmanlı’dan günümüze Türkiye’de eczacılık alanında büyük dededen toruna bu mesleği sürdüren tek aile Saruhanlardır. Saruhan Ailesi bu alanda dünyada da önemli bir yere sahiptir. Ailenin Trabzon merkezdeki konutlarından biri Kanuni Bulvarının Boztepe kavşağında koruma altına alınan binadır. Saruhanlar bu tarihi yapıyı Nemlioğullarına satmışlardı…”
Bu günlük bu kadar….
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.