Gündemden düşmeyen proje: DEMİRYOLU…

Trabzon’un her seçim döneminde gündemden düşmeyen projesi Demiryolu olmuştur. Yerelde Trabzon hafif raylı sistem, ulusalda ise, Samsun-Trabzon-Sarp veya Trabzon’u Erzurum veya Erzincan üzerinde Doğu’ya bağlayan demiryolu projeleri propaganda döneminin en önemli vaatleri arasındaki yerini almaktadır.

Bugünlerde sıkça seslendirilmeye başlanan demiryolu söylemlerinin yaklaşan seçimler nedeniyle özellikle gündeme getirildiğini söyleyebiliriz.

Tarihi belgeleri karıştırdığımızda Trabzon’u iç bölgelere ve Gürcistan’a bağlayacak olan demiryolu projesi 1909 yılında gündeme gelmiş, masrafları karşılayamayacağı düşüncesiyle vazgeçilmek zorunda kalınmış.

Mustafa Kemal Atatürk, 1924 yılındaki bir meclis konuşmasında, demiryolunun bölge için önemini vurgulamıştı. Bu konuşmanın ardından Cumhuriyetin ilanı ile birlikte demiryollarının önemi ulaşımda devlet politikası olarak benimsenmiş oldu.

Doğu Karadeniz Bölgesi’nin en önemli liman şehirlerinden biridir Trabzon... Karadeniz sahil şeridini birbirine bağladığı gibi Gürcistan’a kadar uzanacak demiryolu, bölgeye çok önemli kazanımlar sağlayacaktır. Tarihi belgelere bakıldığında 31 Aralık 1924 tarihinde Trabzon-Erzurum hattı ile Trabzon Limanı'nın inşası için ek bütçe ayrılması kabul edildi.

Teklifte, Trabzon-Erzurum demiryolunun Trabzon Limanı'nın canlandırılmasına büyük katkılar sağlayacağı, beklenen yararın sağlanması için de Liman'ın yeniden inşa edilip ıslah edilmesi gerekli görülmüştü. Mustafa Kemal Atatürk 1924 yılında Trabzon'u ilk ziyaretinde Trabzon'a demiryolu yapılmasını dile getirmişti.
Trabzon milletvekilleri konuyu gündemde tutmaya çalışarak, zaman zaman Mecliste konu üzerinde çıkan tartışmalara da dahil olmuşlardı. Trabzon milletvekilleri yanında Erzurum milletvekilleri de Trabzon-Erzurum demiryolunun yapılması gerektiğini savunmuşlardı. Dönemin şartlarını da göz önünde bulundurduğumuzda bütçe yetersizliği nedeniyle maalesef bir çalışma yapılamadı.

5 Mart 1927 tarihinde Mustafa Kemal Paşa'nın imzası ile bir kararname yayınlandı. Kararname, Trabzon Limanı ve Trabzon-Tebriz demiryolunun Türk-İran sınırına kadar inşa edilmesi ve bu iş için de Türkiye İş Bankasına opsiyon verilmesini içeriyordu.

Kanun çıkmasına, ilgili kararnamelerin yayımlanmasına ve güzergâh olarak da Trabzon-Karadere-Bayburt-Erzurum istikametinin belirlenmesine rağmen Trabzon-Erzurum demiryolu üzerinde 1930 yılına kadar, bütçe yetersizliği nedeniyle, keşif dışında bir çalışma yapılamadı. Bu nedenle Trabzon-Erzurum demiryolu projesi, hem gündemden, hem de Mecliste müzakere konusu olmaktan çıkmıştır.


Trabzon'da yayımlanan Yeni Halk gazetesi 1943 yılında bir sayısında Trabzon-Erzurum demiryolunun Parti programına alındığı haberini bir müjdeli bir haber olarak vermişti. Haberde Trabzon-Erzurum demiryolu Hamsiköy, Gümüşhane, Bayburt, Tercan istikametinde yapılacaktı.

7 Yıl içerisinde yapılan birçok proje ve çalışmanın ardından 1950 yılına gelindiğinde Trabzon demiryolu ile ilgili yapılan bütün çalışmalar sonuçsuz kaldı ve proje rafa kaldırıldı.
İktidardaki hükümetin ulaşım politikasına da bağlı olarak Trabzon demiryolu projesi gündemden düştü ve 1960 -70'li yıllarda da demiryolu ile ilgili bir gelişme olmadı. Demiryolu gündemden düşünce ağırlık Trabzon Limanı'na verildi.1980'li yıllarda tekrar gündeme gelen Demiryolu projesi için yapılan çalışmalar tümüyle sonuçsuz kaldı ve maalesef Trabzon bu konuda da göz ardı edildi.

Trabzon Limanı'nı iç bölgelere, Karadeniz sahilindeki diğer illere hatta İran'a bağlayacak demiryolu projesi, iktidarlar tarafından her dönemde gündeme getirilmesine karşın ciddi bir adım atılmamıştır.

Halbuki, Uluslararası bir havaalanı bulunan Trabzon, demiryolu bağlantısı olması halinde Doğu Karadeniz Bölgesi'nin ticari can damarı olabilecek potansiyele sahiptir. 2023 seçimleri yaklaşırken, Trabzon demiryolu için siyasilerin açıklamalarına tanık olmaya başlayacağız. Dileğimiz odur ki, Demiryolu siyasetçiler için son propaganda malzemesi olur ve hem Karadeniz Bölgesi, hem de Trabzon için büyük önem arz eden bu proje için ciddi bir adım atılır.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.